"Ο αγώνας του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη" Μίλαν Κούντερα

Γιώργος Αλεξάτος



gnalexatos@yahoo.gr

"Τον γιο της πλύστρας να φοβάσαι" ή η ασέβεια της ημιμάθειας και της συμπλεγματικής απέχθειας προς την εργατική τάξη

2016-01-21 06:51

Επέτειος του θανάτου του Λένιν σήμερα και αντί άλλης αναφοράς σκέφτηκα να επισημάνω την ασέβεια που εκφράζεται προς το πρόσωπο του μεγάλου μαρξιστή θεωρητικού και ηγέτη της μεγαλύτερης επανάστασης όλων των αιώνων, με την απόδοση σ’ αυτόν μιας φράσης κατασκευασμένης που σχεδόν καθημερινά τα τελευταία χρόνια –κυρίως λόγω της μαζικής χρήσης του διαδικτύου- τη διαβάζω ξανά και ξανά.

Πρόκειται για τη φράση «Μη φοβάσαι τον πλούσιο. Τον γιο της πλύστρας να φοβάσαι».

Αφοσιωμένος στην υπόθεση της εργατικής τάξης από τα πρώτα νεανικά του χρόνια μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Λένιν συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη του μαρξισμού, επικεντρώνοντας, σε όλο του το συγγραφικό έργο, στον ιδιαίτερο ιστορικό ρόλο της εργατικής τάξης στη διαδικασία των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού.

Παραμένοντας στο έδαφος της μαρξικής αντίληψης για τους ταξικούς αγώνες ως κινητήριας δύναμης της ιστορίας, υποστήριζε πως η εργατική τάξη είναι η μόνη που -έχοντας αντικειμενικά διαμετρικά αντίθετα συμφέροντα από την αστική τάξη- μπορεί να τεθεί επικεφαλής ευρύτερων λαϊκών κοινωνικών συμμαχιών, που να οδηγήσουν στη ρήξη με την καπιταλιστική κυριαρχία. Επιπλέον, και στην ίδια κατεύθυνση, ο Λένιν υποστήριζε πως η εργατική τάξη είναι αυτή που θα ηγηθεί, ως κυρίαρχη πλέον, της διαδικασίας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και ήταν εξαιρετικά σαφής όταν έγραφε (στο «Κράτος και επανάσταση») ότι κριτήριο της εργατικής εξουσίας θα είναι η δυνατότητα να αναλαμβάνει ευθύνες πολιτικής διαχείρισης ακόμη και η πλύστρα και η μαγείρισσα.

Κι όμως!  Σε μια εκδήλωση προκλητικής ασέβειας, του αποδίδεται η φράση που προανέφερα. Και αναπαράγεται από πολύ κόσμο, μέσα στην άγνοιά του για το λενινικό έργο και την χαρακτηριστική ευκολία του κάθε ημιμαθούς να επαναλαμβάνει φράσεις που αποδίδονται στην οποιαδήποτε ιστορική προσωπικότητα, χωρίς να υποβληθεί στον κόπο να ελέγξει την εγκυρότητά τους.

Η φράση «Μη φοβάσαι τον πλούσιο. Τον γιο της πλύστρας να φοβάσαι» δεν υπάρχει σε κανένα άρθρο ή βιβλίο του Λένιν. Ούτε υπάρχει η οποιαδήποτε αναφορά κάποιου που τον γνώριζε, πως ειπώθηκε κάτι τέτοιο από τον ηγέτη της Οκτωβριανής Επανάστασης. Στην πραγματικότητα, η φράση είναι κατασκευασμένη και φυσικά αναφέρεται στην εκτίμηση που οι πλαστογράφοι θα ήθελαν να έχει ο Λένιν για τα παιδιά της εργατικής τάξης. Κάποιοι, μάλιστα, έχουν ισχυριστεί πως αυτό ειπώθηκε ή γράφτηκε για τον Στάλιν, ο οποίος ήταν γόνος φτωχής οικογένειας.

Υπάρχουν αρνητικές τοποθετήσεις του Λένιν για τον Στάλιν, παρόλο που ο ο ίδιος τον τοποθέτησε στη θέση του γραμματέα του Μπολσεβίκικου Κόμματος, για να πει κατόπιν πως η παραμονή του σ’ αυτή τη θέση τον καθιστά επικίνδυνο. Όμως, ουδέποτε ο Λένιν θα έκρινε αρνητικά είτε τον Στάλιν είτε οποιονδήποτε άλλον λόγω της εργατικής-λαϊκής προέλευσής του. Αν το έκανε, απλώς δεν θα ήταν ο Λένιν, αλλά ένας συμπλεγματικός μικροαστός που θα ενοχλούνταν από τη μαρξιστική ανάλυση για τον ιστορικό ρόλο της εργατικής τάξης.