Κάμποσες οι αναφορές στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 και ανάμεσα σε όσα γράφονται βγάζουν μάτι ανιστόρητες ανακρίβειες, γραμμένες είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα.
Θεωρώ αναγκαίες κάποιες αποσαφηνίσεις:
1. Η ελληνικότητα της μεγάλης πλειονότητας του πληθυσμού της Κύπρου (του 80% περίπου, μέχρι το 1974) δεν ήταν έργο εθνικιστικών κύκλων. Η εθνική ταυτότητα δεν φτιάχνεται κατά βούληση και κατά παραγγελία. Οι ελληνόφωνος ορθόδοξος χριστιανικός πληθυσμός της Κύπρου, όπως και όλος ο Ελληνισμός, διαμόρφωσε ελληνική εθνική συνείδηση στο διάβα των αιώνων της ξένης, δυτικής και οθωμανικής, κατάκτησης.
2. Το αίτημα της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα ήταν αυτονόητο, ήδη από τον πρώτο καιρό της βρετανικής κατοχής, και οδήγησε σε μεγάλους αντιαποικιακούς αγώνες το 1931 και το 1955-1959. Ως τέτοιο το υιοθέτησε και η Αριστερά σε Κύπρο και Ελλάδα και εκφράστηκε με το σύνθημα του ΚΚΕ κατά τον Εμφύλιο, "Λεύτερη Κύπρος σε λεύτερη Ελλάδα".
3. Η απροθυμία του ΑΚΕΛ να πάρει την πρωτοβουλία για ένοπλο αντιαποικιακό αγώνα έδωσε τη δυνατότητα στην Εκκλησία και τη Δεξιά να καλύψουν το κενό με τη δημιουργία της ΕΟΚΑ. Που εκτός από τους Βρετανούς κατακτητές στράφηκε και κατά των κομμουνιστών και της τουρκοκυπριακής μειονότητας.
4. Η ανακήρυξη ανεξάρτητου κυπριακού κράτους, το 1960, με τις νατοϊκές συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου, αντιμετωπίστηκε ως ξεπούλημα του κυπριακού απελευθερωτικού αγώνα, τόσο από την Αριστερά σε Κύπρο και Ελλάδα, όσο και από το παγκόσμιο σοσιαλιστικό και αντιιμπεριαλιστικό στρατόπεδο.
5. Η αδυναμία του κυπριακού κράτους να λειτουργήσει με τους όρους που έθετε το νατοϊκό Σύνταγμα υπήρξε η αφορμή, στα 1963-1964, για τις ένοπλες αντιπαραθέσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Με το διεθνές σοσιαλιστικό και αντιιμπεριαλιστικό στρατόπεδο να στέκει στο πλευρό της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία είχε ενταχθεί στο Κίνημα των Αδεσμεύτων.
6. Οι ένοπλες αντιπαραθέσεις συνοδεύτηκαν από αγριότητες ακροδεξιών κύκλων και των δύο πλευρών, καθώς και από τον περιορισμό του τουρκοκυπριακού πληθυσμού σε θύλακες που κάλυπταν μόλις το 4% της έκτασης του νησιού. Με απόφαση της Άγκυρας και βίαιη μετακίνηση με πρωτοβουλία των τουρκοκυπριακών ακροδεξιών συμμοριών, αλλά και ως συνέπεια των διώξεων και των σφαγών από τις αντίστοιχες ελληνοκυπριακές συμμορίες.
7. Το Κυπριακό συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη αντιιμπεριαλιστικού και αντινατοϊκού κινήματος στην Ελλάδα, αμέσως μετά την ήττα της Αριστεράς στον Εμφύλιο. Υπήρξε, επίσης, η κύρια αιτία της ανατροπής της κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου, το 1965, για την προώθηση της διχοτόμησης της Κύπρου και της διπλής ένωσης με Ελλάδα και Τουρκία, άρα την ένταξή της στο ΝΑΤΟ.
8. Καθώς οι αναφορές στην Ένωση αξιοποιούνταν, πλέον, από αυτούς που σχεδίαζαν τη διχοτόμηση, η Αριστερά σε Κύπρο και Ελλάδα έπαψαν να την προβάλλουν και υιοθέτησαν τη θέση για Κύπρο ανεξάρτητη και αδέσμευτη. Την Ένωση την πρόβαλλαν, πλέον, κυρίως οι ακροδεξιοί κύκλοι.
8. Το έργο της διχοτόμησης ανέλαβε η στρατιωτική Χούντα στα 1967-1974. Μετά από τις επιδρομές και τις αγριότητες σε τουρκοκυπριακά χωριά και την απειλή επέμβασης της Τουρκίας, τον Νοέμβριο 1967, η Χούντα απέσυρε την ελληνική μεραρχία που είχε στείλει η κυβέρνηση Παπανδρέου και έκανε ό,τι μπορούσε τα επόμενα χρόνια για την υπονόμευση της αμυντικής ικανότητας στο νησί.
9. Προωθώντας το σύνθημα της Ένωσης και στρεφόμενη κατά του προέδρου Μακαρίου και της αδέσμευτης πολιτικής του, η Χούντα συνέβαλε καθοριστικά στη συγκρότηση της τρομοκρατικής ακροδεξιάς ΕΟΚΑ Β, με επικεφαλής τον Γρίβα, που δημιούργησε κλίμα κατάλληλο για το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, ανοίγοντας τον δρόμο στον Αττίλα και στη de facto διχοτόμηση.