Μπορεί να φταίει η άγνοια της ιστορίας. Μπορεί, μαζί με την άγνοια, να συμβάλλει και μια αντίληψη «ιδεολογικής καθαρότητας» που μετατρέπει την αποστροφή στην κυρίαρχη πραγματικότητα, σε αγνόησή της. Έτσι, πολύ εύκολα μπορούμε να αποδοκιμάζουμε την ανάπτυξη των σχέσεων της Κούβας με τις ΗΠΑ, πόσο μάλλον την επίσκεψη στο νησί της επανάστασης του αμερικανού προέδρου.
Προφανώς, αγνοούμε ή παραβλέπουμε το γεγονός ότι η διακοπή των σχέσεων των δύο χωρών, από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, δεν αποτέλεσε επιλογή της Κούβας, αλλά επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ, που επί δεκαετίες στη συνέχεια επιδίωκαν –και σε σημαντικό βαθμό το κατόρθωναν- να απομονωθεί η πρώτη σοσιαλιστική χώρα της αμερικανικής ηπείρου από όσο γίνεται περισσότερες αμερικανικές χώρες.
Η διακοπή των σχέσεων Κούβας-ΗΠΑ συνοδεύτηκε από την επιβολή οικονομικού εμπάργκο, που προκάλεσε χρόνια και σοβαρά προβλήματα, ιδιαίτερα μετά τις καταρρεύσεις των χωρών του «υπαρκτού σοσιαλισμού» στην ανατολική Ευρώπη και τη διάλυση της ΕΣΣΔ.
Τι άλλαξε και η βορειοαμερικανική πλευρά επανεξετάζει την πολιτική της;
Νομίζω πως καθοριστικής σημασίας αλλαγή αποτελεί η επί χρόνια, πλέον, ανάδειξη σε μια σειρά χώρες της Λατινικής Αμερικής κυβερνήσεων που από τη μια αντιτάσσονται ή έστω αμφισβητούν τον βορειοαμερικανικό ιμπεριαλισμό και από την άλλη έχουν οικοδομήσει σταθερές σχέσεις συνεργασίας και αλληλεγγύης με την Κούβα. Και ενώ ισχυροί κύκλοι στις ΗΠΑ –όπως εκφράζονται και από την πλειοψηφία του Κογκρέσου, που αντιτάσσεται στην κατάργηση του εμπάργκο- εξακολουθούν να επιμένουν στην παλιά και αποτυχημένη πολιτική της απομόνωσης της Κούβας, άλλοι κύκλοι, που εκφράζονται και από τον πρόεδρο Ομπάμα, συνειδητοποιούν πως η συνέχιση αυτής της πολιτικής δεν βλάπτει τόσο την Κούβα, όσο τις σχέσεις των ΗΠΑ με τις περισσότερες λατινοαμερικανικές χώρες.
Εμπεριέχει κινδύνους αυτή η επιχειρούμενη επαναπροσέγγιση των δύο χωρών; Προφανώς και εμπεριέχει κινδύνους. Όπως και οποιαδήποτε απόπειρα συνδιαλλαγής με τον αντίπαλο, σε κοινωνικό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Μόνο που η αριστερή πολιτική δεν ασκείται εν κενώ. Στις εκάστοτε δεδομένες συνθήκες ασκείται. Με κινδύνους και διακυβεύματα, που δεν τα αποφεύγουμε με την άρνηση της πολιτικής και την εκπτώχευση της μαρξιστικής θεωρίας με τον περιορισμό της σε συνθήματα.
Πόλεμο θέσεων διεξάγουμε. Συσχετισμούς επιχειρούμε να ανατρέψουμε. Δηλαδή, κάνουμε πολιτική. Για τη διαμόρφωση όρων που θα μας επιτρέψουν να πολεμάμε από καλύτερα μετερίζια.
