Ξεσάλωσαν αυτές τις μέρες των εορτών και του πανανθρώπινου μηνύματος για «επί γης ειρήνη», οι κήρυκες του μίσους. Στόχος τους οι απελπισμένοι άνθρωποι που ξεριζώνονται από τον τόπο τους για να ξεφύγουν από τον πόλεμο και την έσχατη εξαθλίωση. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες.
Με αφορμή αναφορές στη -σύμφωνα με τα ιερά κείμενα του χριστιανισμού- φυγή του νεογέννητου Χριστού στην Αίγυπτο, που του προσέδωσε την ιδιότητα του πρόσφυγα, είναι ανατριχιαστικά τα όσα γράφονται για την αναίρεσή της. Για τους εμφανιζόμενους ως χριστιανούς, διώκτες μεταναστών και προσφύγων, η ιδιότητα του πρόσφυγα είναι… προσβλητική για τον ιδρυτή της θρησκείας που διακήρυξε πως το πρόσωπο του ξένου, όπως και κάθε ανθρώπου, είναι πρόσωπο αυτού ακριβώς του ίδιου του θεμελιωτή του χριστιανισμού.
Προφανώς δεν πρόκειται για θεολογική διαμάχη, καθώς η προσφυγική ιδιότητα του Χριστού αναγνωρίζεται από το σύνολο των χριστιανικών Εκκλησιών. Με τις οποίες έρχονται σε αντίθεση οι κύκλοι των ακροδεξιών μεσοαστών «αναγεννημένων χριστιανών» στις ΗΠΑ, που στηρίζουν την αντιμεταναστευτική υστερία του Ντόναλντ Τραμπ. Μαζί και οι κύκλοι της Κου Κλουξ Κλαν. Των «χριστιανών» με τις κουκούλες και τους φλεγόμενους σταυρούς. Όπως και των νοσταλγών των χριστιανοφασιστικών καθεστώτων του Μεσοπολέμου σε χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, που πολέμησαν στο πλευρό των ναζί, μέχρι τη συντριβή τους από τα αντιστασιακά κινήματα και τον απελευθερωτή Κόκκινο Στρατό.
Την άρνηση της προσφυγικής ιδιότητας του ιδρυτή του χριστιανισμού συνοδεύουν σταθερά οι υλακές «έξω οι ξένοι» και «να κλείσουν τα σύνορα». Τις μέρες ακριβώς που στα κλειστά σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό πεθαίνουν από πείνα και αφυδάτωση, το ένα μετά το άλλο, 7χρονα και 8χρονα παιδιά μεταναστών, κλεισμένα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Τραμπ. Εκεί! Στο τείχος των κλειστών συνόρων, που για την επέκτασή του σε ολόκληρη τη βόρεια Αμερική και την Ευρώπη αγωνίζονται οι υπερασπιστές της «καθαρότητας» του δυτικού κόσμου.
Βέβαια, με εξαίρεση απροκάλυπτους νοσταλγούς του Χίτλερ και των Άουσβιτς, οι έξαλλοι ανησυχούντες από την παρουσία μεταναστών και προσφύγων δεν αναφέρονται σε φυλετικές καθαρότητες. Αν τους πεις κάτι τέτοιο, θα πουν ότι οι ίδιοι δεν είναι ρατσιστές. Αυτοί, απλώς, αναγνωρίζοντας τις πολιτιστικές και πολιτισμικές διαφορές μεταξύ της χριστιανικής Δύσης και της μουσουλμανικής Ανατολής (ή των λευκών αγγλοσαξονικών ΗΠΑ και των μελαμψών ισπανόφωνων της Λατινικής Αμερικής), το ζήτημα της αδυναμίας συνύπαρξης επισημαίνουν. Και τον κίνδυνο αλλοίωσης του δυτικού πολιτισμού από τους ξένους, τους διαφορετικούς.
Πρόκειται για τη σύγχρονη έκφραση του ρατσισμού, ως συνέπεια της απέχθειας της τεράστιας πλειονότητας των Ευρωπαίων και των Αμερικανών προς τις ναζιστικές φυλετικές θεωρίες, μετά από τη φρίκη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο διαχωρισμός μεταξύ ανώτερης και κατώτερων φυλών αντικαταστάθηκε από τον πολιτιστικό και πολιτισμικό διαχωρισμό, που βασίζεται στην άποψη ότι υπάρχουν πολιτισμικά σύνολα (λαοί) που θα ήταν αδύνατο να συνυπάρξουν μεταξύ τους.
Η θεωρία αυτή, που την πατρότητά της διεκδικεί, ήδη από τη δεκαετία του 1980, ο θεωρητικός της γαλλικής Ακροδεξιάς Αλαίν Ντε Μπενουά (βιβλία του μπορεί να βρει κανείς μεταφρασμένα από τις ναζιστικές εκδόσεις «Ελεύθερη Σκέψις»), γνωστή ως «διαφορικός ρατσισμός», επαναφέρει τον ρατσισμό από το παράθυρο με νέα μορφή. Κάνοντάς τον θελκτικό ακόμη και σε καλών προθέσεων ανθρώπους, που ανησυχούν μήπως μέσω της μετανάστευσης προωθείται κάποιο σχέδιο εξαφάνισης των τοπικών και εθνικών ιδιαιτεροτήτων, προς όφελος μιας εφιαλτικής ομοιομορφίας στο πλαίσιο της «παγκοσμιοποίησης».
Όπως σε κάθε περίπτωση κατευθυνόμενης κινδυνολογίας, έτσι κι εδώ, η πραγματικότητα παραβλέπεται ή εμφανίζεται παραλλαγμένη. Γιατί θα ήταν ανόητο και το να ρωτήσεις ακόμη αν θα υπήρχαν ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία κ.λπ., χωρίς μετανάστευση ή αν χωρίς αυτήν θα είχε υπάρξει η μεταπολεμική ανάπτυξη των χωρών της δυτικής Ευρώπης. Και φυσικά, κατά πόσο αλλοίωσαν τα ιδιαίτερα πολιτιστικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά των Γάλλων, των Βέλγων ή των Γερμανών, τα δεκάδες εκατομμύρια των μεταναστών που ζουν εκεί επί δεκαετίες.
Η μεγάλη αλήθεια είναι ότι οι όποιες μεγάλες πολιτιστικές και πολιτισμικές αλλαγές έχουν επέλθει στις χώρες αυτές (όπως και στη δική μας, άλλωστε) έχουν προέλευση… αμερικανική! Αλλά, καθώς βόρεια Αμερική και Ευρώπη εκλαμβάνονται ως ένα πολιτισμικό όλο, ας πάει και το παλιάμπελο!
Η αντιμεταναστευτική και αντιπροσφυγική υστερία, δυστυχώς, δεν έχει χαρακτήρα φιλολογικό. Εκδηλώνεται και με προτάσεις που οι συνέπειες ενδεχόμενης υλοποίησής τους προκαλούν ανατριχίλα.
Το «έξω οι ξένοι» των ναζιστικών συμμοριών και το «κλείστε τα σύνορα» που ακούγεται κι από κόσμο που δεν αντιλαμβάνεται τι ακριβώς σημαίνει κάτι τέτοιο, έχουν ως βάση το παραμύθι ότι δήθεν η Ευρώπη έχει κατακλυστεί από μετανάστες που αυξάνονται ραγδαία, καθώς βρίσκουν ανοιχτά τα σύνορα και περνάνε.
Πρόκειται για μια τρομακτική αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Σαν να μην έχουν ακούσει ποτέ αυτοί οι άνθρωποι για τις χιλιάδες των απελπισμένων που πνίγονται κάθε χρόνο στα νερά της Μεσογείου, ακριβώς λόγω των κλειστών συνόρων. Ούτε για τις εκατοντάδες χιλιάδες που κρατούνται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως αυτά των ελληνικών νησιών του ανατολικού Αιγαίου. Και φυσικά, σαν να μην ξέρουν τίποτα για τις εκατοντάδες αυτών που χάνουν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τον Έβρο. Για ποιο κλείσιμο συνόρων κάνουν λόγο;
Και με δεδομένη αυτή την πραγματικότητα, τι ακριβώς σημαίνει το «κλείστε τα σύνορα»; Σίγουρα, ακόμη μεγαλύτερη αστυνόμευση, ακόμη μεγαλύτερη βία, ακόμη πιο πολλοί πνιγμένοι. Γιατί θα ήταν ανόητος όποιος πιστεύει πως ο απελπισμένος θα σκεφτεί απαγορεύσεις και λιμενικά και φράχτες. Όπως φεύγει τώρα απελπισμένος, έτσι θα φεύγει και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.
Το βέβαιο είναι πως οι πρώτοι απ’ όλους που δεν θα ήθελαν ν’ αφήσουν τον τόπο τους για να πάνε κάπου αλλού, όπου ξέρουν πως θα αντιμετωπίσουν και το μίσος από μερίδα του πληθυσμού, είναι οι ίδιοι οι πρόσφυγες και μετανάστες. Εμείς οι Έλληνες το ξέρουμε πολύ καλά. Και γι’ αυτό έχουν αναδειχθεί σε κλασικά τα τραγούδια του Στέλιου Καζαντζίδη για την ξενιτιά.
Όπως είναι βέβαιο ότι σε συνθήκες οικονομικής κρίσης ο ξένος, που μέχρι χθες θεωρούνταν από όλους απαραίτητος για τη δημιουργία όρων ευημερίας για όλους, σήμερα μπορεί να είναι και ανεπιθύμητος.
Βέβαιο είναι, όμως, και ότι για να σταματήσει ο μαζικός ξεριζωμός –που δεν σταματάει με απαγορεύσεις και πολυβόλα- βασική προϋπόθεση είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων εκείνων των χωρών που εγκαταλείπουν οι απελπισμένοι. Και τα οποία συνοψίζονται σε δύο λέξεις: πόλεμος και εξαθλίωση. Κι αυτές μπορούν να εκφραστούν με μία μόνο λέξη: ιμπεριαλισμός.
Η αντιμετώπιση του ζητήματος της μετανάστευσης και της προσφυγιάς συνδέεται άμεσα με τον αγώνα ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις που προκαλούν τους πολέμους και ενάντια στη συνέχιση της καταλήστευσης των φτωχών χωρών του πλανήτη από τα διεθνή καπιταλιστικά-ιμπεριαλιστικά συμφέροντα.
Στο πλαίσιο αυτού του αγώνα εντάσσεται και η αντίθεση στις συμφωνίες τύπου Δουβλίνου ή Ε.Ε.-Τουρκίας, ο τερματισμός της χρησιμοποίησης των χωρών της Μεσογείου ως στρατοπέδων συγκέντρωσης για να μην ενοχλείται ο πλούσιος Βορράς, η ανάληψη των ευθυνών των ιμπεριαλιστικών χωρών για τα προβλήματα που προκαλεί η πολιτική τους σ’ ολόκληρο τον πλανήτη.
Η άλλη λύση, αυτή που προτείνει η αντιμεταναστευτική και αντιπροσφυγική υστερία, είναι τα πολυβόλα. Με στόχο τώρα τους ξεριζωμένους και αύριο και τους λαούς των χωρών που θα τα στήσουν.
*Ίσκρα, 27 Δεκεμβρίου 2018