«Στην αρχαία Αθήνα υπήρχε βωμός τω αγνώστω Θεώ. Προτείνω εις την ΕΡΕ να αναγείρει βωμόν τω αγνώστω εκλογέα», δήλωσε ο Γεώργιος Παπανδρέου, λίγες μέρες μετά από τις εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961 και την αποκάλυψη του μεγέθους της βίας και της νοθείας που έδωσαν στο κυβερνητικό κόμμα της Δεξιάς, την ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, το 50,8% των ψήφων.
Οι εκλογές διεξήχθησαν μέσα σε κλίμα φόβου των κυρίαρχων παραγόντων της ελληνικής πολιτικής ζωής, του μεγάλου κεφαλαίου, της Δεξιάς, του θρόνου, του στρατού και των Αμερικανών, που είχε προκληθεί από την ανάδειξη της ΕΔΑ σε αξιωματική αντιπολίτευση με το 24,4% των εκλογών του Μαΐου 1958, εννιά μόλις χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου.
Ήδη η κυβέρνηση Καραμανλή αντιμετώπιζε μεγάλη λαϊκή δυσαρέσκεια, καθώς είχε αποδεχτεί την εγκατάσταση αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων σε συνθήκες Ψυχρού Πολέμου, που θεωρούνταν πως εύκολα θα μπορούσε να μετατραπεί σε θερμή πολεμική σύρραξη, προκαλώντας ανησυχία ακόμη και σε μετριοπαθή τμήματα του πληθυσμού, είχε αποδεχτεί τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, που αντιμετωπίζονταν ως ξεπούλημα της Κύπρου από τη μεγάλη πλειονότητα του ελληνικού λαού, ενώ ταυτόχρονα παρέμεναν άλυτα τεράστια κοινωνικά προβλήματα φτώχειας και ανεργίας, και φούντωνε το ρεύμα εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης.
Με τις πολιτικές δυνάμεις που κινούνταν μεταξύ ΕΡΕ και ΕΔΑ να έχουν συγκροτήσει την Ένωση Κέντρου, το εκλογικό σύστημα που επιλέχθηκε απέβλεπε στην αποτροπή της υπερψήφισης της Αριστεράς, θέτοντας όρια στην εκλογή βουλευτών, που θεωρούνταν πως η Αριστερά δεν θα μπορούσε να τα υπερβεί. Το εκλογικό αυτό σύστημα έγινε αποδεκτό και από την Ένωση Κέντρου, η οποία απέβλεπε στην λεηλασία των αριστερών ψήφων.
Εντούτοις, το κύριο βάρος για τη διασφάλιση της μείωσης της εκλογικής δύναμης της Αριστεράς έπεσε στη διαμόρφωση κλίματος τρομοκρατίας σε βάρος των ψηφοφόρων της και των αγωνιστών της, καθώς και στην οργανωμένη αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος.
Όλα αυτά μεθοδεύτηκαν βάσει σχεδίου που πήρε τον συνθηματικό τίτλο «Σχέδιο Περικλής», στην επεξεργασία του οποίου πρωτοστάτησε η επιτροπή για την αντιμετώπιση του κομμουνισμού, που συγκροτήθηκε μετά τις εκλογές του 1958, υπό την προεδρία του ίδιου του Καραμανλή. Επίλεκτα μέλη της επιτροπής υπήρξαν δημοσιογράφοι, όπως ο Σάββας Κωνσταντόπουλος, διανοούμενοι, όπως ο Αιμίλιος Χουρμούζιος (και οι δύο πρώην αρχειομαρξιστές), αλλά και στρατιωτικοί, όπως ο μετέπειτα δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος, που είχε αναλάβει και χρέη γραμματέα της επιτροπής.
Κατά την προεκλογική περίοδο κυριάρχησε –κυρίως στην ύπαιθρο- κλίμα τρόμου, που εξαπολύθηκε από τη χωροφυλακή και τα ΤΕΑ. Λίγες μέρες πριν τις εκλογές δολοφονήθηκε από χωροφύλακες στη Θεσσαλονίκη ο νεαρός εργάτης Στέφανος Βελδεμίρης, ενώ την ίδια τη μέρα των εκλογών βρέθηκε νεκρός στην Τρίπολη ο στρατιώτης Διονύσης Κερπενιώτης. Και οι δύο ήταν στελέχη της Νεολαίας ΕΔΑ.
Δεκάδες ήταν οι επιθέσεις κατά υποψηφίων βουλευτών του Πανδημοκρατικού Αγροτικού Μετώπου (ΠΑΜΕ), που συγκροτούσαν η ΕΔΑ και το Εθνικό Αγροτικό Κόμμα. Ακόμη και μέσα στο λεκανοπέδιο Αττικής, με πιο χαρακτηριστική την επίθεση ακροδεξιών τραμπούκων, υπό την κάλυψη της αστυνομίας, στο εκλογικό κέντρο του ΠΑΜΕ στο Αιγάλεω, κατά την οποία τραυματίστηκε και ο ήρωας της Εθνικής Αντίστασης στρατηγός Γεράσιμος Αυγερόπουλος.
Εκτός από την άσκηση τρομοκρατίας, η εκλογική επικράτηση της Δεξιάς μεθοδεύτηκε και με προκλητική καλπονοθεία. Όπως αποδείχτηκε αμέσως μετά τις εκλογές, ήταν χιλιάδες οι αστυνομικοί που διπλοψήφισαν, πολλοί από τους οποίους δήλωσαν ως τόπο κατοικίας άχτιστα οικόπεδα στη λεωφόρο Καβάλας, η οποία χαρακτηρίστηκε «λεωφόρος νοθείας». Στα τμήματα όπου ψήφιζε ο στρατός η ΕΡΕ εμφανίστηκε να παίρνει ποσοστά πάνω από 90%.
Τα αποτελέσματα έφερναν την ΕΡΕ νικήτρια και μάλιστα με ποσοστό κατά πολύ μεγαλύτερο από το 41,1% του 1958. Η Ένωση Κέντρου –που συνεργαζόταν με το Κόμμα των Προοδευτικών του Σπύρου Μαρκεζίνη- εμφανίστηκε να παίρνει 36,6%, ενώ το ΠΑΜΕ μόλις 14,6%.
Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και οι αθρόες αποκαλύψεις του οργίου της βίας και νοθείας τις αμέσως επόμενες μέρες, προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις τόσο της Αριστεράς όσο και του Κέντρου, η ηγεσία του οποίου ανακάλυπτε πως υπήρξε και η Ένωση Κέντρου θύμα του δεξιού εκλογικού πραξικοπήματος.
Αντιδρώντας άμεσα, ο ηγέτης του Κέντρου Γεώργιος Παπανδρέου αρνήθηκε να αναγνωρίσει το εκλογικό αποτέλεσμα, κηρύσσοντας «Ανένδοτο Αγώνα» για τη διενέργεια νέων εκλογών. Η πρωτοβουλία του αυτή έδωσε στην Ένωση Κέντρου τη δυνατότητα να ηγεμονεύσει στο κίνημα Δημοκρατικής Αντίστασης που πήρε τεράστιες διαστάσεις και μετά και από τη δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη, το 1963, οδήγησε στην πτώση της κυβέρνησης Καραμανλή.
Η Αριστερά, αν και συμμετείχε ενεργά και μαχητικά στο κίνημα Δημοκρατικής Αντίστασης, έχασε την πρωτοβουλία κινήσεων. Κυρίως, λόγω της αντιφατικής πολιτικής της, που από τη μια επιδίωκε την αυτοτελή ανάπτυξη των δυνάμεών της και από την άλλη την πάση θυσία σύμπλευση με το Κέντρο, για τη συγκρότηση της ενότητας των δημοκρατικών δυνάμεων. Εντούτοις, στο κάλεσμά της για ενότητα, ο Γεώργιος Παπανδρέου επέμενε σταθερά να απαντάει με τον «διμέτωπο αγώνα» κατά της ΕΡΕ και της ΕΔΑ.