Στις 15 Ιουλίου 1965 ο βασιλιάς εξανάγκασε σε παραίτηση την εκλεγμένη μόλις πριν ενάμισι χρόνο, με το 53% των ψήφων του ελληνικού λαού, κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου.
Αιτία ήταν οι έστω και άτολμες απόπειρες της κυβέρνησης της Ένωσης Κέντρου προς την κατεύθυνση ενός περιορισμένου εκδημοκρατισμού του καθεστώτος που επέβαλαν οι νικητές του Εμφυλίου, αλλά και η άρνησή της ν' αποδεχθεί τα αμερικανονατοϊκά σχέδια διχοτόμησης της Κύπρου.
Το βασιλικό πραξικόπημα, που οδήγησε σε αλλεπάλληλες προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης με αποστάτες της Ένωσης Κέντρου, ξεσήκωσε ένα γιγάντιο κίνημα λαϊκής διαμαρτυρίας, που έχει μείνει στην ιστορία ως η εξέγερση των Ιουλιανών. Ένα κίνημα που βρέθηκε αντιμέτωπο με την άγρια καταστολή, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του νεαρού αγωνιστή της Αριστεράς Σωτήρη Πέτρουλα.
Η υποχώρηση του λαϊκού κινήματος, με ευθύνη και της ηγεσίας της ΕΔΑ και του παράνομου ΚΚΕ, επέτρεψε, δύο χρόνια αργότερα, την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967.
Έχοντας ως έναν από τους κύριους στόχους της την κατάλυση της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και την υλοποίηση των αμερικανονατοϊκών σχεδίων διχοτόμησης, η στρατιωτική Χούντα, σε συνεργασία με την προδοτική ακροδεξιά τρομοκρατική οργάνωση ΕΟΚΑ Β, πραγματοποίησε στις 15 Ιουλίου 1974 πραξικόπημα για την ανατροπή του προέδρου Μακάριου, δίνοντας στην Τουρκία το πρόσχημα για την εισβολή του Αττίλα και την κατάληψη των 2/5 του νησιού.
Η 15η Ιουλίου 1965 και η 15η Ιουλίου 1974 αποτέλεσαν δυο μαύρες ημερομηνίες, ανεξίτηλα στίγματα στην ιστορία της "εθνικοφροσύνης". Εκείνης της παράταξης που συνέχισε επάξια την παράδοση της συνεργασίας με τους κατακτητές στα χρόνια της φασιστικής Κατοχής.
