"Ο αγώνας του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη" Μίλαν Κούντερα

Γιώργος Αλεξάτος



gnalexatos@yahoo.gr

22 ΙΟΥΛΙΟΥ 1943: Η ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΠΟΥ ΑΠΕΤΡΕΨΕ ΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

2021-07-22 11:56
"Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από τους κατηγόρους μας. Το δείξαμε όταν εκινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Γι’ αυτό το σκοπό αν χρειαστεί, θυσιάζουμε και τη ζωή μας".
Νίκος Μπελογιάννης
Σε μια προσπάθεια να αποσπάσουν γερμανικές στρατιωτικές δυνάμεις για το Ανατολικό Μέτωπο, όπου μετά τη Μάχη του Στάλινγκραντ την πρωτοβουλία είχε αναλάβει ο Κόκκινος Στρατός, και παράλληλα να ευνοήσουν τη σύμμαχό τους Βουλγαρία, οι Γερμανοί κατακτητές αποφάσισαν, τον Ιούλιο του 1943, την επέκταση της βουλγαρικής κατοχής (που είχε επιβληθεί στην ανατολική Μακεδονία και Θράκη) και στην κεντρική Μακεδονία.
Η ανακοίνωση της απόφασης των κατακτητών προκαλεί παλλαϊκό ξεσηκωμό σ' ολόκληρη την Ελλάδα, με αποκορύφωμα τη μεγάλη διαδήλωση στην Αθήνα, στις 22 Ιουλίου.
Με πρωτοβουλία του ΕΑΜ και με εμπροσθοφυλακή το Εργατικό ΕΑΜ (που είχε κηρύξει γενική απεργία) και την ΕΠΟΝ, ένα τεράστιο πλήθος εκατοντάδων χιλιάδων διαδηλωτών κατακλύζει το κέντρο της Αθήνας και βρίσκεται αντιμέτωπο με τους πάνοπλους κατακτητές και τους "εθνικόφρονες" συνεργάτες τους.
Σ' αυτή, την πλέον μαζική των κατοχικών διαδηλώσεων, εκτυλίσσονται και οι κορυφαίες σκηνές ηρωισμού από δύο επονίτισσες και μια νεαρή εργάτρια, μέλος του ΚΚΕ.
Βλέποντας έναν επονίτη να πέφτει ανεμίζοντας την ελληνική σημαία, η 17χρονη Παναγιώτα Σταθοπούλου επιχειρεί να την υψώσει ξανά και συνθλίβεται από τις ερπύστριες γερμανικού τανκς. Αμέσως μετά μια άλλη επονίτισσα, η 19χρονη Κούλα Λίλη, ανεβαίνει πάνω στο τανκς και χτυπάει τον χιτλερικό δολοφόνο, για να πέσει κι αυτή νεκρή δίπλα στη συναγωνίστριά της.
Πιο πέρα, έπεφτε η 23χρονη κομμουνίστρια εργάτρια Όλγα Μπακόλα, που κι αυτή ανέβηκε σε ένα τανκς, επιτιθέμενη στον Γερμανό πολυβολητή.
Ήταν δεκαπέντε οι νεκροί, διακόσιοι οι τραυματίες και πεντακόσιοι οι συλληφθέντες εκείνης της μέρας. Όμως, η επέκταση της βουλγαρικής κατοχής ματαιώθηκε. Ο λαός μας είχε νικήσει για μια ακόμη φορά!
Πριν ακόμη στεγνώσουν οι δρόμοι της Αθήνας από το αίμα των αγωνιστών και αγωνιστριών του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ και του ΚΚΕ, οι "εθνικόφρονες", αυτοί που τους μακέλεψαν μαζί με τους Γερμανούς κατακτητές, θα τους αποδώσουν τον χαρακτηρισμό "εαμοβούλγαροι".