"Ο αγώνας του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη" Μίλαν Κούντερα

Γιώργος Αλεξάτος



gnalexatos@yahoo.gr

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

2016-12-09 20:06
Τα επεισόδια στο Ηράκλειο Κρήτης μεταξύ απεργών ναυτεργατών και αγροτών αποτελούν ένα ακόμη σύμπτωμα της βαθιά κρίσης που διέρχεται η ελληνική κοινωνία, αλλά και το λαϊκό κίνημα. Συνάμα, αποτέλεσαν και την αφορμή για την έκφραση της εξαιρετικά επικίνδυνης άποψης πως η εργατική τάξη πρέπει να έρθει σε ρήξη με τα μικροϊδιοκτητικά λαϊκά στρώματα, τα οποία δεν μπορεί παρά είναι πάντα φορείς μιας αντεργατικής ιδεολογίας και πρακτικής.
Όσο κι αν ως διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, οι εργάτες και οι μικροαστοί, έχουν και ανταγωνιστικά συμφέροντα, η αντιπαράθεσή τους ως τάξεων εχθρικών μόνο τον κοινό αντίπαλο μπορεί να εξυπηρετήσει. Κάτι που το έζησε η Ευρώπη κατά τον Μεσοπόλεμο, όταν ο φασισμός στηρίχθηκε στη συμμαχία κεφαλαίου-μικροαστών ενάντια στην εργατική τάξη.
Πρόκειται γι' αυτό που δεν συνέβη στην Ελλάδα, με συνέπεια την αδυναμία συγκρότησης και εδώ μαζικού φασιστικού κινήματος. Σχεδόν σταθερά, οι εργατικοί αγώνες έβρισκαν συμπαραστάτες τους μικροϊδιοκτήτες της πόλης και της υπαίθρου, ενώ μεγάλες εργατικές απεργίες εξελίχθηκαν σε παλλαϊκές κινητοποιήσεις. Από τον Βόλο, στα 1915 και 1921, μέχρι το Αγρίνιο το 1926, τη Νάουσα, την Καβάλα, τη Μυτιλήνη και πολλές άλλες πόλεις στα 1931-36, με αποκορύφωμα τη μεγάλη εξέγερση του Μάη του '36 στη Θεσσαλονίκη.
Επρόκειτο για τη λαϊκή κοινωνική συμμαχία που δημιούργησε το έπος του ΕΑΜ, αλλά και που διατηρήθηκε και στις επόμενες δεκαετίες, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, και πάνω της στηρίχτηκαν οι λαϊκές κατακτήσεις μέχρι και τη δεκαετία του 1980.
Η υποχώρηση και διάρρηξή της τα επόμενα χρόνια ήταν μια από τις σοβαρές αιτίες που επέτρεψαν το ξεδίπλωμα της μεγάλης νεοφιλελεύθερης επίθεσης που από το 2010 στρέφεται απροκάλυπτα ενάντια στο σύνολο των λαϊκών εργαζόμενων κοινωνικών δυνάμεων. Η αντίκρουσή της απαιτεί, εκτός των άλλων, και την ανασυγκρότηση αυτής της λαϊκής κοινωνικής συμμαχίας σε κατεύθυνση αντικαπιταλιστική.